Chương trình phần mềm viết bằng Java có thể chạy trên mọi nền tảng (platform) khác nhau thông qua một môi trường thực thi thích hợp hỗ trợ nền tảng đó. Chính vì vậy, Java là ngôn ngữ lập trình mạnh mẽ nhưng cũng đầy thách thức đối với người mới. Cùng tìm hiểu 5 lỗi sai mà một newbie thường gặp phải khi học Java nhé!

1. Không khai báo biến và Không khởi tạo biến

• “Error: cannot find symbol” – Không khai báo biến
• “Error: variable a might not have been initialized” – Không khởi tạo biến

Chắc chắn đây là 2 lỗi mà bất kì một lập trình viên Java nào cũng từng gặp phải. Khi chạy thử một đoạn code báo lỗi “đỏ lòm” có thể do bạn chưa khai báo biến nào đó hoặc bạn đã khai báo biến rồi nhưng lại không gán cho nó một giá trị cụ thể. Đây là 2 lỗi căn bản rất dễ gặp ngay cả những lập trình viên có kinh nghiệm cũng hay mắc phải. 

Đây là lỗi hoàn toàn đến từ lập trình viên, chỉ cần bạn chú ý khi code thì sẽ không mắc phải nữa. Một mẹo đơn giản là mỗi khi cần sử dụng các biến bạn nên khai báo “hàng loạt” các biến cần sử dụng. Khi khai báo hãy khởi tạo ngay một giá trị cho nó. Ví dụ như:

int a = 0, b = 0; String s = “”, m = “”;

•  “missing return statement” hoặc “error: incompatible types:…”

Lỗi này thường hay gặp phải với những người “trót lười biếng” khi viết code thẳng trong main. Tuy nhiên trong main không cần trả về gì, chỉ cần khai báo rồi dùng luôn. Cho đến khi tách hàm, bạn thường quen chỉ viết các câu lệnh mà quên mất mình phải return hay return sai kiểu mà lẽ ra bạn cần phải trả về.

Tách hàm khi code để khắc phục tình trạng này. Thay vì code từng hàm một sau khi khai báo, ta nên tạo hàng loạt những hàm mình cần code và return về một giá trị mặc định nào đó trước khi bắt đầu viết phần thân cho mỗi hàm. Ví dụ:

// Create new number from two integer private static int createNumber(int x, int y) {     return 0; } // Return a String by append a double private static String getString(String n, double m) {     return “”; } // Create new array by given String private static int[] createArray(String s) {     return null; }

2. Lỗi số – chữ, chữ – chữ

Một lỗi mà nhiều khi khiến các newbie “đau đầu” đôi khi chẳng liên quan gì với Java. Mặc dù hiện tại lỗi này ít khi xảy ra nhưng một số trường hợp nếu không để ý bạn gặp lỗi mà không biết mình sai ở đâu.

Chẳng hạn khi bạn đặt một biến với tên là I hay O và một lát sau chạy code thì bạn nhân được những thông báo lỗi. Rất có thể bạn nhầm “Chữ O” và “Số 0”, hay “Chữ L viết thường – l” và “Chữ i ngắn viết hoa – I”. 

Bởi vậy khi đặt tên biến nên hạn chế đặt tên biến có chứa “l”, “I”, “0”, “O”, “vv”, “w” nếu chúng không tạo nên các từ có nghĩa. 

3. In tất cả với câu lệnh kì diệu System.out.println(…);

Mới học Java, ai cũng được dạy dữ liệu sẽ được in ra với câu lệnh huyền thoại System.out.println(…);. Càng ngày các loại dữ liệu mà ta học càng trở nên phức tạp, khi bạn khai báo 1 mảng rồi gán các giá trị cho mảng đó. Sau đó, bạn in mảng ra như thường lệ và kết quả nhận được sẽ vô cùng “bất ngờ”, ví dụ như: 

public static void main(String agrs[]) {         int [] arr= {1, 2, 3, 4, 5};         System.out.println(arr); }

// Đầu ra của chương trình: [I@4f023edb. Tại sao vậy? 

Thực tế không có lỗi nào ở đây cả, do bạn làm chưa đúng thôi. Bạn nên nhớ rằng System.out.println(…);  sẽ in ra một String và với mọi tham số đầu và sẽ đều được convert sang kiểu String.

Với những biến nguyên thủy mà ta thường in trực tiếp, việc convert sang String được thực hiện ngầm và giá trị (về mặt hiển thị) của chúng được giữ nguyên. Với một biến kiểu object, chẳng hạn array thì chúng sẽ được convert ngầm bằng phương thức toString() của lớp object. Phương thức đó như sau:

public String toString() {         return getClass().getName() + “@” + Integer.toHexString(hashCode()); }

Đoạn code trên là nguyên nhân tạo ra output [I@4f023edb của ví dụ bên trên, nếu để ý kỹ 4f023edb là một biểu diễn của một số hệ thập lục phân, bạn convert lại về hệ thập phân, biết đâu lại tìm ra được điều gì. 

Vậy cách khắc phục là bạn chỉ cần viết 1 câu lệnh ngắn như bên dưới để in cả một mảng.

System.out.println(Arrays.toString(arr));

4. Lỗi nuốt lệnh hay trôi lệnh khi nhập dữ liệu

Đây là lỗi “kinh điển” mà lập trình viên gặp phải cực kì nhiều khi nhập liên tục các kiểu dữ liệu khác nhau. Đây là phương thức main của chương trình nhập và xuất thông tin của sinh viên:

public static void main(String[] args) {         Scanner sc = new Scanner(System.in);         // Nhập         System.out.println(“Enter name: “);         String name = sc.nextLine();         System.out.println(“Enter age: “);         int age = sc.nextInt();         System.out.println(“Enter grade: “);         String grade = sc.nextLine();         System.out.println(“Enter Address: “);         String address = sc.nextLine();         // Xuất         System.out.println(“Information:”);         System.out.println(“Name is: “ + name);         System.out.println(“Age is: “ + age);         System.out.println(“Grade is: “ + grade);         System.out.println(“Address is: “ + address); }

Kết quả sau khi chạy chương trình:

Có thể thấy khi chạy chương trình, lệnh String grade = sc.nextLine(); đã không được thực thi. Bản chất vấn đề ở đây chính là việc khi bạn nhập dữ liệu thì phải dùng phím Enter. Bạn nhớ chứ khi bạn dùng lệnh in ra màn hình mà muốn ngắt dòng thì có thể dùng  ‘\n’ ở vị trí mà bạn muốn ngắt dòng. Khi bạn nhấn phím Enter thì chính xác bạn vừa nhập ‘\n’.

Bởi vậy khi chạy xong lệnh int age = sc.nextInt(); thì ‘\n’ đã được lưu trong bộ đệm. Khi bạn thực hiện lệnh String grade = sc.nextLine(); tiếp theo thì nó sẽ ngay lập tức nhận ‘\n’ là kết quả. Bởi lẽ sc.nextLine() cho phép ta nhập 1 String và ‘\n’ trong trường hợp này được xem là “\n”. Thực tế lệnh không bị nuốt và Java không lỗi. Vậy “lỗi” này fix ra sao?

Cách 1: Ép kiểu

Nếu bạn cứ nhập String liên tục thì sẽ không có gì thừa ra gây lỗi. Vậy để nhập các biến có kiểu dữ liệu khác nhau bạn có thể sử dụng cách nhập toàn bộ bằng sc.nextLine() và thực hiện ép kiểu. Có 2 phương thức chúng ta có thể sử dụng trong bài toán trên như sau: 

int age = Integer.valueOf(sc.nextLine());  //or int age = Integer.parseInt(sc.nextLine());

Cách 2: Loại bỏ phần thừa

Sử dụng thêm một lệnh sc.nextLine(); ngay sau int age = sc.nextInt(); mục đích của việc gọi lại lệnh này là để không còn ký tự enter nào thừa nữa. Nếu muốn tìm hiểu sâu bạn cứ ấn phím Ctrl và ấn vào nextLine để xem thực chất nó hoạt động như thế nào. Nếu không thì chỉ cần biết cách sửa là đã thành công rồi.

5. Lỗi ẩu, vội vàng

Đúng vậy, lỗi nào cũng có thể fix và ai cũng có thể gặp những lỗi rât cơ bản. Tester thường có câu “Khi bạn không thấy lỗi không có nghĩa là chương trình không có lỗi”. Chỉ khi bạn code một cách cẩn thận thì lỗi mới trở nên ít đi và chương trình mới chạy “êm” được. Tác phong nhanh nhẹn là tốt nhưng không phải cứ code nhanh là tốt và hiệu quả. Nhanh phải đi kèm với đúng và đủ mới tạo ra được thành quả. 

Bài viết không thể đề cập đến tất cả những lỗi thường gặp, tuy nhiên đây là những lỗi thường hay mắc phải nhất đối với những người mới học lập trình, đặc biệt là Java. Có thể chúng không phải thực sự là lỗi nhưng về mặt bản chất thì không đúng chính là sai. Hãy cứ code và fix bug thôi. Hẹn gặp các bạn trong phần tiếp theo!

Bộ môn Ứng dụng phần mềm
Trường Cao đẳng FPT Mạng cá cược bóng đá cơ sở Hà Nội