Nghĩa lâm bệnh và qua đời làm tất cả FSoft choáng váng. Lần đầu tiên, FSoft mất một chiến hữu đang ở trên cùng vị trí. Ban giám đốc gồm anh Nam và anh Hùng Râu bắt xe đi về quê em buổi tối để sáng sớm mai kịp đưa em ra đồng. Các anh ngồi bên nhau câm lặng.
Gặp ông bác ruột của Nghĩa ở cửa, ông nghẹn ngào ôm lấy các anh: “Anh ơi, thế là cả họ nhà tôi mất đi một chỗ dựa rồi”. Lúc đó, các anh chẳng hiểu tại sao một lập trình viên mới 25 tuổi như em, lương chưa phải cao lắm, lại có thể là chỗ dựa cho cả dòng họ.
Đêm ngủ ở nhà ông bác Nghĩa, các anh nghe ông kể chuyện. Làng quê Bắc Ninh này có nghề chế biến gỗ truyền thống, “Từ lúc đẻ ra đã thấy người ta chở gỗ đến chất đầy làng, mình chỉ chế biến là lại có người đến chở đi”. Người dân ở đây cực kỳ thông minh trong sản xuất, họ cưa gỗ súc làm cánh cửa cho Hà Nội. Những thanh gỗ dư họ làm song cửa bán cho Hà Nam. Đầu thừa đuôi thẹo bán cho cánh thợ mộc Hưng Yên làm chêm. Mạt cưa thì bán cho dân Hà Tây làm hương… Nói chung là tận dụng sạch, không thừa. Họ còn sáng tạo ra nghề đi lượm tóc rụng bằng cách đặt các giỏ tại cửa hàng cắt tóc khắp nơi, gom lại và đóng xe bán sang Trung Quốc để làm tóc giả. Tóm lại, quan điểm là tất cả hàng hoá đều “xuất khẩu” khỏi làng. Nhưng người dân đều chỉ coi cái nghề truyền thống đó là bàn đạp để con cháu họ có cơ hội học tập, hướng tới một sự nghiệp vẻ vang.
Nghĩa học giỏi, ngoan ngoãn hiếu thảo, được gia nhập FPT làm phần mềm xuất khẩu, là tấm gương cho tất cả các thiếu niên trong họ. Ông bác thở dài: “Nghĩa nó chết đi, chúng tôi chẳng biết dạy con bằng gì nữa”. Nói rồi ông khóc nức nở. Các anh lặng người.
Ngày hôm sau tiễn em ra đồng, trong bài điếu văn của HưngPV đã nhắc đến những dòng code của Nghĩa cho Winsoft Canada. Cả nhà em có một chút an ủi tự hào vì những gì em đã làm được.
Người ta nói, trên đời chẳng có gì mất đi mà không để lại điều gì. Nghĩa ra đi nhưng đã để lại cho chúng ta một bài học, phần nào giúp chúng ta bớt đi những sai lầm trong cuộc đời.
Lời bàn:
Nguyễn Trọng Nghĩa là lập trình viên của nhóm Cogita, tiền thân của G3 và FSoftHCM bây giờ. FSoft đã nhận chăm sóc Hiếu, em Nghĩa, những mong có thể bù đắp lại sự mất mát cho gia đình. Giờ Hiếu đã có gia đình của mình với một cô con gái nhỏ, nhưng chúng ta chẳng bao giờ biết được liệu cậu ấy có thể thay thế được những kỳ vọng mà bố mẹ cậu đã đặt vào người anh.