JavaScript và PHP đều là những ngôn ngữ kịch bản phổ biến được sử dụng để phát triển ứng dụng web. Chẳng phải là những ngôn ngữ mới trong các ngôn ngữ lập trình mà JavaScript và PHP từ lâu đã trở thành “xương sống” của nhiều trang web.

Cả JavaScript và PHP đều là ngôn ngữ kịch bản trái ngược với ngôn ngữ lập trình thuần túy như C++ hoặc Java. Nói cách khác, chúng được giải thích và không được biên dịch, có nghĩa là chúng được dịch sang mã máy thông qua trình thông dịch thực thi mã.

JavaScript là gì?

JavaScript là ngôn ngữ lập trình hướng đối tượng trọng lượng nhẹ được sử dụng để tạo trang web có tương tác. Đây là một ngôn ngữ lập trình chính thức, được giải thích, cho phép tương tác động trên các trang web khi được áp dụng cho HTML. Là ngôn ngữ kịch bản phía máy khách, JavaScript là một trong những công nghệ cốt lõi của World Wide Web.

Với JavaScript, người dùng có thể xây dựng các ứng dụng web hiện đại để tương tác trực tiếp mà không cần tải lại trang mỗi lần. Trang web truyền thống sử dụng JavaScript để cung cấp một số tương tác đơn giản.

PHP là gì?

Mở rộng cho Bộ tiền xử lý siêu văn bản . Đây là ngôn ngữ phát triển web được sử dụng rộng rãi nhất. Nó thường được biết đến như một ngôn ngữ kịch bản mã nguồn mở. Mã PHP có thể được nhúng vào các tệp html. Mã này được viết giữa các lệnh xử lý bắt đầu và kết thúc, tức là ở giữa <?php> và ?>. PHP cũng là một ngôn ngữ đơn giản để sử dụng cho người mới.

Mặc dù, cả PHP và JavaScript đều được sử dụng trong phát triển web, nhưng chúng phục vụ các mục đích và nhiệm vụ hoàn toàn khác nhau. Thậm chí trong một số trường hợp, PHP và JavaScript kết hợp với nhau để đạt được một mục tiêu chung. Khi cả hai ngôn ngữ xử lý cùng nhau, JavaScript xử lý giao diện người dùng của trang web và PHP làm phụ trợ. Tuy nhiên, khi chúng hoạt động độc lập, cả hai có thể phục vụ chủ yếu trong quá trình phát triển web. Hầu hết các trang web phổ biến và thịnh hành như Facebook, Yahoo, … đều được xây dựng bằng JavaScript cũng như PHP cùng nhau.

Sự khác biệt giữa JavaScript và PHP

Sau đây liệt kê những khác biệt khác nhau giữa JavaScript và PHP.

JavaScript	PHP
Hiện tại, nó là ngôn ngữ lập trình full-stack. Điều đó có nghĩa là nó có thể phục vụ cả máy khách cũng như máy chủ.	Nó là một ngôn ngữ kịch bản phía máy chủ. Nó chỉ phục vụ phần phụ trợ của trang web.
Nó nhanh hơn nhưng khó học.	Nó chậm hơn nhưng dễ học.
Đây là một ngôn ngữ lập trình không đồng bộ, không chờ thực hiện các hoạt động đầu vào-đầu ra.	Nó là một ngôn ngữ lập trình đồng bộ. Do đó, nó chờ thực hiện các hoạt động đầu vào-đầu ra.
Nó có thể được hỗ trợ bởi mọi trình duyệt web, chẳng hạn như Mozilla, Google Chrome, v.v.	Nó có thể hỗ trợ trên các nền tảng Windows, Linux, Mac, v.v. Được hỗ trợ bởi các máy chủ web IIS, Apache và Lighttpd.
Nó mang mã kém an toàn hơn.	Mã PHP có tính bảo mật cao.
Nó yêu cầu một môi trường để truy cập cơ sở dữ liệu.	Nó cho phép truy cập dễ dàng và trực tiếp vào cơ sở dữ liệu.
Mã này được viết trong các thẻ <script>…<script>.	Mã này được viết trong thẻ <?php….?>.
Trước đó, javascript đã có thể tạo các trang tương tác cho khách hàng. Tuy nhiên, hiện tại, nó có thể xây dựng các trò chơi và ứng dụng thời gian thực, ứng dụng di động.	Một chương trình PHP có thể tạo các trang động, gửi cookie, nhận cookie, thu thập dữ liệu biểu mẫu, v.v.
Nó là một ngôn ngữ đơn luồng. Do đó, mỗi hoạt động đầu vào-đầu ra được thực hiện đồng thời.	Nó là một ngôn ngữ đa luồng. Do đó, nó chặn nếu thực thi nhiều hoạt động đầu vào-đầu ra.
Phần mở rộng được sử dụng để lưu tệp javascript bên ngoài là ‘.js’.	Các tệp được lưu bằng phần mở rộng ‘.php’.
Chúng tôi có thể nhúng mã js vào HTML, XML và AJAX.	Chúng tôi chỉ có thể nhúng mã PHP bằng HTML.
Nó hỗ trợ ít tính năng hơn.	Nó hỗ trợ nhiều tính năng nâng cao hơn so với JavaScript.
Các framework phổ biến của JavaScript là Angular, React, Vue.js, Meteor, v.v.	Các framework phổ biến của PHP là Laravel, Symfony, FuelPHP, CakePHP, v.v.
Các trang web được xây dựng bằng JavaScript là Twitter, LinkedIn, Amazon, v.v.	Các trang web được xây dựng bằng PHP là WordPress, Tumblr, MailChimp, iStockPhoto, v.v.

PHP so với JavaScript – Chúng được sử dụng để làm gì?

PHP và JS (JavaScript) đều là ngôn ngữ kịch bản thông dịch được phát hành lần lượt vào năm 1994 và 1995. Cả hai chủ yếu được tạo ra cho mục đích phát triển web, nhưng cả hai cũng được sử dụng làm ngôn ngữ kịch bản đa năng. Cả PHP và JavaScript (khi được sử dụng phía máy chủ) đều kết nối với các loại cơ sở dữ liệu khác nhau như PostgreSQL, Oracle và MySQL.

Nhiều plugin và phần mềm mã nguồn mở phổ biến nhất được viết bằng PHP. Ví dụ: WordPress, Magento và Drupal CMS cũng như các plugin và tiện ích mở rộng được liên kết của chúng đều sử dụng PHP. PHP chỉ được sử dụng cho kịch bản phía máy chủ.

Mặt khác, JS có thể được sử dụng như một full-stack (front-end và back-end) hoặc được sử dụng cho chức năng front-end và kết hợp với một ngôn ngữ lập trình back-end khác như PHP. Vì vậy, nếu muốn, bạn có thể sử dụng JavaScript cho toàn bộ trang web của mình hoặc sử dụng kết hợp với ngôn ngữ khác.

PHP vs JavaScript – Server & Client-Side Scripting

Nói một cách đơn giản, PHP là ngôn ngữ kịch bản phía máy chủ chạy trên máy chủ web thay vì máy khách. Nói cách khác, PHP hoạt động trong phần phụ trợ của trang web, nơi người dùng không nhìn thấy nó.

Ví dụ: mã phía máy chủ thường được sử dụng để phân phối nội dung động được lưu trữ trong cơ sở dữ liệu, hiển thị “Xin chào Nick” khi người dùng có tên Nick đăng nhập. Một ví dụ khác là thương mại điện tử, chẳng hạn như nhiều tiện ích mở rộng WooC Commerce kết nối thông qua API cho nhà cung cấp thanh toán khác nhau để hoàn thành giao dịch.

Mặt khác, JavaScript là ngôn ngữ kịch bản phía máy khách thường chạy trong trình duyệt của người dùng. Một số ví dụ điển hình mà bạn có thể chứng kiến việc sử dụng JavaScript là đàn accordion hoặc chuyển đổi, một phần của trang Câu hỏi thường gặp nơi bạn nhấp hoặc nhấn vào bất kỳ câu hỏi nào để xem câu trả lời.

Trong trường hợp này, JavaScript xử lý việc chuyển đổi thuộc tính hiển thị CSS để hiển thị nội dung ẩn. Mặc dù JavaScript được sử dụng phổ biến nhất cho kịch bản phía máy khách, nhưng nó cũng có thể được sử dụng cho kịch bản phía máy chủ với NodeJS. JavaScript phía máy chủ là một xu hướng mới hơn, nhưng nó đang ngày càng trở nên phổ biến hàng năm.

PHP vs JavaScript – Tích hợp cơ sở dữ liệu

PHP được biết đến với khả năng tích hợp với cơ sở dữ liệu nhờ vào nguồn gốc là ngôn ngữ phát triển web phổ biến. Nó có thể tích hợp hoàn hảo với cơ sở dữ liệu MySQL và MariaDB thường được cung cấp bởi WordPress và các nhà cung cấp dịch vụ lưu trữ an toàn đáng kính. Hơn nữa, nhiều khung công tác PHP khác nhau cung cấp khả năng tích hợp dễ dàng với cơ sở dữ liệu, bao gồm bảo vệ chống lại việc tiêm nhiễm SQL và các mối đe dọa bảo mật khác.

JavaScript ban đầu không có tích hợp cơ sở dữ liệu vì nó là ngôn ngữ phía máy khách. Nhưng nó đã thay đổi theo thời gian và với nodeJS, các nhà phát triển JavaScript có thể tích hợp với nhiều cơ sở dữ liệu khác nhau.

PHP so với JavaScript – Hiệu suất

Ngôn ngữ nào nhanh hơn—PHP hay JavaScript? Thật không may, câu trả lời là: còn tùy.

NodeJS được biết đến với I/O không chặn, trong khi PHP vượt trội hơn trong một số tác vụ liên quan đến CPU. Ví dụ, Brad Peabody đã chạy một số bài kiểm tra điểm chuẩn là những ví dụ thú vị. Chúng ta hãy nhìn vào hai trong số họ. Trong hình ảnh đầu tiên này, chúng ta thấy thời gian thực hiện khi chạy 1.000 hàm băm SHA-256:

Như bạn có thể thấy, PHP vượt trội đáng kể so với Node (và thậm chí đánh bại cả Java). Nhưng khi anh ấy chạy một điểm chuẩn đo lường số lượng yêu cầu mỗi giây mà mỗi ngôn ngữ có thể xử lý, JavaScript/NodeJS rõ ràng đã đánh bại PHP:

Tuy nhiên, đối với hầu hết các trang web và ứng dụng nhỏ, cả PHP và JavaScript đều đủ mạnh để thực hiện công việc cần thiết.

Hy vọng qua những thông tin trên, các bạn sinh viên đã bổ sung thêm kiến thức hữu ích về PHP và JavaScript vào hành trang học tập của mình, từ đó vận dụng vào công việc cũng như để phát triển những cơ hội nghề nghiệp trong tương lai.

 

Giảng viên Nguyễn Thị Loan

Bộ môn Công nghệ thông tin

Trường Cao đẳng FPT Mạng cá cược bóng đá cơ sở Hà Nội