Thực tập là nội dung quan trọng nằm trong chương trình học tập của sinh viên trước khi bước vào môi trường làm việc. Ngày nay thực tập được thể hiện dưới nhiều hình thức trong đó có việc đến doanh nghiệp, nhận nhiệm vụ và thực hiện như một phương pháp truyền thống.
Trong khi đó, phương án thực tập online hiện nay đã được nhiều doanh nghiệp áp dụng đối với các ứng viên mới trước bối cảnh dịnh bệnh Covid-19 đang diễn biến phức tạp ở nhiều thành phố lớn trên cả nước. Như vậy, việc thực tập online được xem là phương pháp chống chế hay trở thành xu hướng?
Trước tiên cần phân tích mục đích của việc thực tập, thực tập để sinh viên được tiếp cận, rèn luyện phương pháp, kỹ năng làm việc, kỹ năng tổ chức công việc, làm quen với môi trường làm việc thực tế tại doanh nghiệp; Vận dụng các kiến thức đã học để giải quyết các vấn đề thực tiễn thuộc lĩnh vực nghề nghiệp đã được học; Củng cố và bổ sung kiến thức, kỹ năng nghề nghiệp, khả năng tự chủ và trách nhiệm xã hội; Học hỏi, rèn luyện tác phong làm việc và ứng xử các mối quan hệ nơi công sở.
Như vậy việc thực tập online hay việc đến trực tiếp làm việc chỉ là hình thức, là môi trường để sinh viên có góc nhìn thực tế nhất. Tuy nhiên, hiện nay có rất nhiều doanh nghiệp áp dụng phương pháp một số buổi thực tập cần thiết sinh viên sẽ lên làm việc tại doanh nghiệp, khoảng thời gian khác sinh viên sẽ làm việc online hoặc làm việc tại nhà. Nội dung thực tập vẫn đảm bảo mục tiêu thực tập của sinh viên đồng thời đảm bảo mục tiêu giao việc tại doanh nghiệp.
Một số ngành nghề hiện nay sinh viên có thể làm việc online hoặc làm việc tại nhà như: Khối công nghệ, Khối thiết kế đồ họa, Khối kinh doanh. Cụ thể, sinh viên khối ngành công nghệ nhận các dự án (dự án phần mềm, lập trình…) để làm việc từ xa tại nhà, sinh viên sử dụng máy tính và hệ thống mạng (internet) chất lượng là có thể hoàn thành được đề tài; đối với sinh viên khối thiết kế đồ họa cũng có thể thực hiện thông qua phương pháp làm việc từ xa, sinh viên được giao các đề tài thiết kế và tương tác với cán bộ tại doanh nghiệp hoặc khách hàng để hoàn thành nhiệm vụ; đối với khối kinh doanh, doanh nghiệp có thể giao các công việc để kinh doanh trong các hình thức kinh doanh online của doanh nghiệp (ví dụ: biên soạn bài viết, livetream bán hàng, kinh doanh online sản phẩm, hàng hóa,..).
Có thể thấy việc thực tập online hoặc làm việc tại nhà được doanh nghiệp áp dụng, tuy nhiên, so với làm việc thực tế cũng có một số nhược điểm. Ví dụ: Tiếp cận trực tiếp với máy móc, trải nghiệm môi trường thực tế,… để khắc phục một số nội dung này các doanh nghiệp dùng phương án đan xen giữa online và offline. Cụ thể thời lượng thực tập của sinh viên được chia những khoảng thời gian làm việc tại doanh nghiệp, trong khoảng thời gian này sinh viên tiếp cận với môi trường làm việc, làm quen với anh chị cán bộ tại doanh nghiệp, thời gian còn lại sinh viên tương tác với doanh nghiệp (làm việc, báo cáo…) bằng hình thức online.
Đối lập với các ưu điểm của thực tập thực tế tại doanh nghiệp thì thực tập online cho sinh viên những ưu điểm khác trong việc chủ động được thời gian làm việc, môi trường làm việc (sinh viên có thể tập trung theo nhóm vừa làm dự án vừa thực tập, …), sinh viên dễ dàng lựa chọn những môi trường làm việc phù hợp (tại nhà, quán cà phê, …) để nâng cao tính sáng tạo, hiệu quả trong công việc.
Mỗi phương án trong việc thực tập online hoặc offline do doanh nghiệp yêu cầu đều có những ưu khuyết điểm riêng, tuy vậy, căn cứ vào tình hình thực tiễn trong những năm trở lại đây, trước bối cảnh phát triển của khoa học công nghệ, hoặc trong thời kỳ chống dịch thì việc lựa chọn hình thức thực tập rất quan trọng, để sinh viên dễ dàng cảm nhận và chuẩn bị tốt hành trang trước khi tốt nghiệp. Tuy nhiên, sinh viên luôn phải bám sát mục đích của việc thực tập trong việc lựa chọn hình thức thực tập để tích lũy tốt hành trang trước khi tốt nghiệp.
