Web3 là gì và nó hoạt động như thế nào? Nó khác với trang web hiện tại chúng ta sử dụng hàng ngày như thế nào? Và tại sao bạn nên quan tâm đến nó? Trong bài viết dưới đây, hãy cùng trả lời những câu hỏi này và giải thích tại sao Web3 là tương lai của Internet, tại sao bạn nên tham gia phong trào!

Bạn đã nghe nói về Web3 chưa? Nếu không, bạn có thể đang bỏ lỡ một trong những bước phát triển thú vị và mang tính cách mạng nhất trong lịch sử Internet. Web3 là thuật ngữ mô tả thế hệ tiếp theo của web, được hỗ trợ bởi công nghệ blockchain phi tập trung. Nó hứa hẹn sẽ thay đổi cách chúng ta tương tác, giao tiếp, tạo ra và trao đổi giá trị trực tuyến.

Web3 là gì?

Web3 là một khái niệm cho phiên bản tiếp theo của Internet, được xây dựng dựa trên công nghệ chuỗi khối phi tập trung – đó là công nghệ tương tự được sử dụng bởi các loại tiền điện tử như Bitcoin, nơi dữ liệu không được quản lý bởi một máy chủ hoặc cơ quan tập trung mà bởi tất cả các hệ thống máy tính chạy trên blockchain.

Web3 nhằm mục đích tạo ra một trang web cởi mở, công bằng và dân chủ hơn, nơi người dùng có thể sở hữu và kiểm soát dữ liệu, danh tính và tài sản của riêng họ. Nó cũng cho phép các hình thức cộng tác, đổi mới và tạo ra giá trị mới không thể thực hiện được trên web hiện tại.

Web3 không phải là một công nghệ hay nền tảng đơn lẻ mà là tập hợp các công nghệ, giao thức và ứng dụng phối hợp với nhau để tạo ra một hệ sinh thái web phi tập trung. Một số thành phần cốt lõi của Web3 bao gồm:

• Blockchain: Sổ cái phân tán ghi lại các giao dịch và dữ liệu một cách an toàn và minh bạch.
• Mật mã học: Là phương pháp mã hóa và xác minh dữ liệu, giao dịch bằng các thuật toán toán học.
• Hợp đồng thông minh: Các chương trình tự thực hiện chạy trên blockchain và thực thi các quy tắc cũng như thỏa thuận giữa các bên.
• Ứng dụng phi tập trung (DApps): Các ứng dụng chạy trên blockchain và sử dụng hợp đồng thông minh để cung cấp các dịch vụ và chức năng khác nhau.
• Các tổ chức tự trị phi tập trung (DAO): Các tổ chức được quản lý bởi hợp đồng thông minh và hoạt động mà không có sự can thiệp hoặc phân cấp của con người.
• Mã thông báo: Tài sản kỹ thuật số đại diện cho giá trị hoặc tiện ích trên blockchain và có thể được sử dụng cho nhiều mục đích khác nhau, chẳng hạn như thanh toán, phần thưởng, quản trị hoặc quyền truy cập.
• Mã thông báo không thể thay thế (NFT): Tài sản kỹ thuật số duy nhất thể hiện quyền sở hữu hoặc danh tính của một thứ gì đó, chẳng hạn như nghệ thuật, âm nhạc, đồ sưu tầm hoặc miền.
• Tài chính phi tập trung (DeFi): Một hệ thống các dịch vụ và sản phẩm tài chính chạy trên blockchain và cung cấp các lựa chọn thay thế cho các trung gian truyền thống, chẳng hạn như ngân hàng, sàn giao dịch hoặc nhà môi giới.

Web3 khác với Web 2.0 như thế nào?

Để hiểu Web3 khác với web hiện tại mà chúng ta sử dụng ngày nay như thế nào, chúng ta cần xem web đã phát triển như thế nào theo thời gian. Web đã trải qua ba giai đoạn chính: Web 1.0, Web 2.0 và Web 3.0.

• Web 1.0: Giai đoạn đầu tiên của web, kéo dài từ năm 1991 đến năm 2004. Nó chủ yếu là web chỉ đọc, nơi người dùng có thể truy cập thông tin tĩnh trên các trang web thông qua trình duyệt. Có rất ít tính tương tác hoặc nội dung do người dùng tạo.
• Web 2.0: Giai đoạn thứ hai của web, bắt đầu vào khoảng năm 2004 và vẫn đang tiếp tục. Đó là một trang web đọc-ghi, nơi người dùng có thể tạo và chia sẻ nội dung trên các nền tảng như mạng xã hội, blog, wiki hoặc video. Có nhiều tương tác và cộng tác hơn giữa những người dùng.
• Web 3.0: Giai đoạn thứ ba của web hiện đang nổi lên. Đây là một trang web đọc-ghi riêng, nơi người dùng có thể tạo, chia sẻ và sở hữu dữ liệu, danh tính và tài sản của riêng họ. Có nhiều sự phân cấp, bảo mật và đổi mới hơn giữa những người dùng.

Bảng dưới đây tóm tắt những khác biệt chính giữa Web 2.0 và Web 3.0:

WEB 2	WEB3
Tập trung Silo dữ liệu sự phụ thuộc vào nền tảng Khai thác người dùng trung gian Nguồn đóng	Decentralized Data sovereignty Platform interoperability User empowerment Peer to peer Open source

Tại sao bạn nên quan tâm đến Web3?

Bạn có thể thắc mắc tại sao bạn nên quan tâm đến Web3 và nó có ý nghĩa gì đối với bạn. Dưới đây là một số lý do tại sao Web3 lại quan trọng và mang lại lợi ích cho bạn với tư cách là cá nhân, chuyên gia hoặc chủ doanh nghiệp.

Đầu tiên, Web3 cung cấp cho bạn nhiều quyền kiểm soát hơn đối với dữ liệu, danh tính và tài sản của riêng bạn. Bạn có thể quyết định ai có thể truy cập, sử dụng hoặc kiếm tiền từ dữ liệu của mình mà không cần dựa vào bên thứ ba hoặc bên trung gian. Bạn cũng có thể bảo vệ quyền riêng tư và bảo mật của mình khỏi tin tặc hoặc tác nhân độc hại.

Thứ hai, Web3 cho phép bạn tham gia vào các hình thức tạo và trao đổi giá trị mới. Bạn có thể kiếm được phần thưởng hoặc thu nhập bằng cách đóng góp cho mạng, cung cấp dịch vụ, tạo nội dung hoặc chia sẻ tài nguyên. Bạn cũng có thể tiếp cận các thị trường và cơ hội mới không có trên web hiện tại.

Thứ ba, Web3 thúc đẩy sự đổi mới và cộng tác nhiều hơn giữa những người dùng. Bạn có thể tham gia hoặc tạo cộng đồng, mạng lưới hoặc tổ chức có chung sở thích, giá trị hoặc mục tiêu của mình. Bạn cũng có thể đồng sáng tạo, đồng sở hữu hoặc đồng quản lý các dự án, sản phẩm hoặc nền tảng nhằm giải quyết vấn đề hoặc giải quyết nhu cầu.

Lý do cuối cùng, Web3 trao quyền cho bạn để có tiếng nói và đóng góp vào tương lai của Internet. Bạn có thể tác động đến sự phát triển và định hướng của web bằng cách tham gia vào quá trình quản trị và ra quyết định. Bạn cũng có thể hỗ trợ tầm nhìn và sứ mệnh của Web3 bằng cách truyền bá nhận thức và giáo dục.

Làm thế nào để có thể tham gia phong trào Web3?

Nếu bạn quan tâm đến việc tham gia phong trào Web3 và khám phá những khả năng cũng như tiềm năng của nó.

Bạn có thể tìm hiểu thêm về Web3 cũng như các công nghệ, giao thức và ứng dụng của nó. Có rất nhiều tài nguyên trực tuyến có thể giúp bạn hiểu những điều cơ bản và các khía cạnh nâng cao của Web3. Một số trong số đó là

• Web3 Foundation: Một tổ chức phi lợi nhuận hỗ trợ nghiên cứu và phát triển công nghệ Web3.
• Ethereum: Một nền tảng blockchain hàng đầu cho phép các hợp đồng thông minh, DApps, DAO, DeFi, NFT, v.v.
• IPFS: Giao thức ngang hàng cho phép lưu trữ tệp phân tán và phân phối nội dung.
• Metaverse Index: Danh mục mã thông báo đại diện cho các dự án và nền tảng liên quan đến metaverse
• Giải thích về Web3: Một podcast bao gồm nhiều chủ đề và xu hướng liên quan đến Web3.

Bạn cũng có thể thử nghiệm các công cụ và nền tảng Web3 phù hợp với nhu cầu và sở thích của bạn. Có nhiều tùy chọn có sẵn cho các mục đích và chức năng khác nhau, chẳng hạn như:

• MetaMask: Một tiện ích mở rộng trình duyệt cho phép bạn kết nối với mạng Ethereum và truy cập DApps.
• Uniswap: Một sàn giao dịch phi tập trung cho phép bạn trao đổi token mà không cần qua trung gian hoặc phí
• OpenSea: Một thị trường cho phép bạn mua, bán hoặc giao dịch NFT.
• Decentraland: Một thế giới ảo cho phép bạn khám phá, tạo hoặc giao lưu trong metaverse
• Aragon: Một nền tảng cho phép bạn để tạo hoặc tham gia DAO.

Kết nối với những người đam mê và chuyên gia Web3 khác cũng là một cách hay. Có nhiều cộng đồng và mạng mà bạn có thể tham gia hoặc theo dõi, chẳng hạn như:

• Cộng đồng Web3: Cộng đồng toàn cầu gồm các nhà phát triển, nhà nghiên cứu, doanh nhân và người dùng đam mê Web3.
• Hội nghị thượng đỉnh Web3: Một sự kiện thường niên quy tụ mọi người những người lãnh đạo và đổi mới Web3.
• Bản tin Web3: Bản tin hàng tuần tuyển chọn nội dung và tin tức hay nhất về Web3.
• Web3 Reddit: Một subreddit thảo luận về mọi thứ liên quan đến Web3.

Web3 là tương lai của Internet và đang diễn ra ngay bây giờ. Đó là một sự thay đổi mô hình sẽ thay đổi cách chúng ta tương tác, giao tiếp, tạo ra và trao đổi giá trị trực tuyến. Nó cũng sẽ tạo ra những cơ hội và thách thức mới cho các cá nhân, chuyên gia và doanh nghiệp.

Nếu bạn muốn trở thành một phần của phong trào này và hưởng lợi từ tiềm năng của nó, bạn nên bắt đầu tìm hiểu thêm về Web3 và thử nghiệm các công cụ và nền tảng của nó. Bạn cũng nên kết nối với những người đam mê Web3 và các chuyên gia khác, những người có thể giúp đỡ bạn trong quá trình thực hiện.

Giảng viên Hoàng Văn Thơ
Bộ môn CNTT
FPT Mạng cá cược bóng đá TP HCM