Như vậy, mục tiêu chính của kỳ thi tốt nghiệp THPT là để xin vào đại học, chứ không phải để có cái bằng THPT .

Đó là “tấm vé thông hành” để các em nộp đơn vào các trường đại học, nhất là một số đại học có tiếng; ví dụ như ĐH Bách khoa, ĐH Khoa học Tự nhiên. Nhóm trường top thường sẽ có điểm chuẩn đầu vào cao hơn trung bình và điểm chuẩn của một số ngành cao hơn nhiều so với điểm sàn chung. Khi có điểm thi THPT cao, các em sẽ dễ dàng nộp vào các trường đại học đó.

Hiện tại, trong bối cảnh dịch bệnh ngày càng phức tạp nếu tiếp tục tổ chức thi đợt 2 sẽ dấy lên rất nhiều nguy cơ lan tỏa dịch bệnh. Nghĩa là hại nhiều hơn lợi.

Các trường đại học tự chủ xét tuyển dựa vào học bạ và một số điều kiện khác

Phóng viên: Tình hình dịch phức tạp như hiện nay, nếu một số địa phương không tổ chức được kỳ thi đợt 2 này thì liệu phải có giải pháp gì cho các em đảm bảo thực hiện mục tiêu vào đại học?

GS Trương Nguyện Thành: Tôi cho rằng theo quá khứ với số lượng 98% thí sinh đỗ tốt nghiệp THPT thì coi như là 100% các em đều đỗ. Chúng ta sẽ cấp giấy chứng nhận đỗ tốt nghiệp Trung học phổ thông cho tất cả các thí sinh chưa thi đợt 2 do dịch bệnh.

Bởi lẽ, mục tiêu chính của kỳ thi là để có bằng cho em xin vào đại học, nhưng nếu không có điểm tốt nghiệp THPT thì làm sao? Chúng ta có thể cho các em được phép nộp học bạ vào trong các trường đại học và các trường đại học xét tuyển theo học bạ. Đương nhiên mỗi trường đại học sẽ có những chỉ tiêu xét tuyển khác nhau. Chẳng hạn, Đại học Bách Khoa nói rằng họ chỉ có 20% chỉ tiêu xét tuyển học bạ, phải làm sao tôi đảm bảo rằng đánh giá học bạ của học sinh này có đủ chất lượng đúng yêu cầu?

Theo tôi, với băn khoăn đó, trường đại học có quyền tự chủ xét tuyển học bạ cho những em học sinh không có bằng tốt nghiệp THPT lần này do dịch bệnh. Trường có thể dựa vào học bạ và dựa vào một số điều kiện khác nữa. Mà một số điều kiện đó có thể do từng trường đại học quy định. Chẳng hạn, các trường top với đầu vào khó như Bách Khoa hay Đại học Y vẫn còn nghi ngờ học bạ của các em thì có thể tổ chức đánh giá riêng nếu cần thiết.

Và đâu phải tất cả các trường đại học đều đòi hỏi yêu cầu cao như vậy. Chỉ một số trường đại học có chuẩn đầu vào khắt khe thôi. Và đâu phải tất cả các học sinh chưa thi THPT đợt 2 đều có nguyện vọng tất cả vào học Y hay Bách Khoa đâu?!

Cho nên nếu các em học Cao đẳng thì chỉ cần xét học bạ là đủ rồi. Hoặc những trường tư yêu cầu đầu vào thấp hơn thì sẽ chỉ xét điểm sàn. Và khi đã có cơ chế xét học bạ, các thí sinh chỉ cần có giấy chứng nhận của Bộ GD-ĐT rằng em không thi tốt nghiệp THPT vì lý do dịch bệnh Covid-19 thì trường sẽ hoàn toàn xét duyệt thí sinh đó ở phần học bạ.

Đây là xét đặc cách. Còn đối với những trường có đầu vào rất cao, trường có quyền đánh giá năng lực đầu vào của các em ở một hoàn cảnh nào đó riêng vậy là xong.

Không có sự lựa chọn hoàn hảo và sự công bằng tuyệt đối

Phóng viên: Giáo sư có nghĩ việc xét đặc cách cho 26.000 thí sinh đợt 2 như thế sẽ không công bằng với tất cả những thí sinh đã thi tốt nghiệp THPT đợt 1 và cũng không công bằng trong đánh giá đầu vào đối với các thí sinh xét tuyển đại học?

GS Trương Nguyện Thành: Cuộc đời không có cái gì là công bằng tuyệt đối. Vào đại học, quan trọng là học sinh đó có học được hay không. Nếu như em không đủ giỏi thì cũng không tốt nghiệp ra trường được. Ở hoàn cảnh hiện tại, chúng ta phải chấp nhận điều kiện và theo tôi, việc không tổ chức kỳ thi đợt 2 là giải pháp tốt nhất trong hoàn cảnh hiện tại.

Việc đưa thầy cô giáo và các thí sinh tập trung ở địa điểm thi sẽ dẫn đến nguy cơ lan tỏa dịch bệnh cực kỳ cao. Tôi cho rằng thí sinh có nguyện vọng vào các trường top cao % là thấp. Chúng ta chỉ cần để các trường đại học đó có quyền đánh giá năng lực của các em theo cách riêng.

Tóm lại, chúng ta đang xét đến một mục tiêu trọng tâm. Mục tiêu của thi tốt nghiệp THPT vẫn là để xét đại học chứ không phải là để có bằng tốt nghiệp THPT.

Trong tình hình dịch bệnh hiện tại nếu chúng ta xét nghiệm thí sinh tại chỗ ngay mà không có biểu hiện gì và các em vẫn vào thi thì rất nguy hại. Các em có thể bị nhiễm rồi nhưng chưa có biểu hiện vì cần một thời gian để nhiễm, để có biểu hiện và điều này các nhà chuyên môn đã biết.

Riêng TPHCM hiện tại vẫn đang thực hiện Chỉ thị 16 và chưa chắc đến hết tháng này đã kết thúc được. Việc tổ chức thi tốt nghiệp THPT đợt 2 ở TPHCM tôi cho rằng không khả thi.

Và đặc biệt, cái giá phải trả cho sự lựa chọn đó có thể rất đắt và không đáng. Chúng ta đang phải lựa chọn hai cái xấu và hai điều chúng ta không muốn. Thì chúng ta phải chọn phương án nào mà cái giá phải trả ít hơn. Trong cuộc đời không có cái gì mà không có cái giá phải trả cả. Thực sự không có một sự lựa chọn hoàn hảo đâu.

Học đại học chúng ta nên tính nó là chuyện đầu ra chứ không phải chuyện đầu vào. Tại sao chúng ta lại đặt quá nặng vào chuyện đầu vào? Trong khi đó chất lượng nằm ở đâu ra?

Tôi xin nhắc lại, hoàn cảnh này không có một lựa chọn nào hoàn hảo. Và chúng ta chỉ có thể lựa chọn một lựa chọn mà cái giá phải trả ít hơn. Chúng ta đừng mong mỏi rằng không phải trả một cái giá nào cả. Điều đó không có.

Chúng ta không cần mong muốn sự công bằng ở đây vì virus Covid-19 cũng chẳng công bằng cho ai đâu. Nó gặp ai là lây truyền cho người đó chứ không có công bằng ở đây. Không có chuyện đó.

Theo Dân trí.