Node thường được so sánh với các ngôn ngữ Backend khác như PHP và Python, nhưng nó có thực sự là một ngôn ngữ lập trình đối với dân Công nghệ thông tin? Hãy cùng tìm ra câu trả lời thông qua bài viết dưới đây nhé!
Từ trước đến nay, đã từng có nhiều tranh cãi xoay quanh chủ đề Node JS có phải là một ngôn ngữ lập trình hay không? Tuy nhiên, Node JS hoàn toàn không phải là một ngôn ngữ lập trình mà thay vào đó, nó sử dụng ngôn ngữ JavaScript làm giao diện lập trình chính. Ngoài ra, Node còn đóng vai trò là một ứng dụng máy tính (hoặc môi trường thực thi) để chạy các file JavaScript và chủ yếu đọc và ghi các tập tin trên máy tính/máy chủ.
Bên cạnh tính năng trên, thời gian thực thi của Node có thể được so sánh với Máy ảo Java (JVM) hoặc trình thông dịch Python IDLE, từ đó khiến cho Node JS cũng được coi như một trình thông dịch nhưng dành cho các file JavaScript. Chính vì thế mà bất cứ khi nào người dùng muốn viết một chương trình bằng một ngôn ngữ thì điều đầu tiên cần phải làm là cài đặt phần mềm đó vào máy tính của mình.
Mặc dù mọi người vẫn thường so sánh Node với các ngôn ngữ khác sau đó dẫn đến những cuộc chiến gay gắt với lập luận chủ yếu nghiêng về quan điểm “không thể so sánh vì nó không phải là ngôn ngữ”, nhưng về bản chất khi đem Node ra so sánh như vậy thì ý của đối phương trên thực tế là khen ngợi Node rất hoàn chỉnh chứ không chỉ đơn thuần dừng lại ở việc bị coi là một ngôn ngữ hay một công cụ.
Môi trường thực thi Node là gì?
Không giống các ngôn ngữ khác như Python, Ruby và Go, JavaScript chẳng hề có bất kỳ loại môi trường thực thi nào. Hơn hết, JS được tạo ra để dành riêng cho trình duyệt và nó chỉ có thể thực hiện một số việc nhất định trong giới hạn của một trình duyệt như Chrome, Firefox và Opera. Do đó, chúng ta sẽ không có bất kỳ lệnh hiển thị nào trong JavaScript, cũng như bất kỳ tùy chọn đọc và ghi tệp nào vì JS không có bất kỳ quyền truy cập nào vào hệ thống file của máy tính. Như vậy, có thể thấy JavaScript bị giới hạn chỉ để thực hiện các hiệu ứng trang đơn giản, tuy nhiên điều đó đã bị thay đổi khi Ryan Dahl tạo ra môi trường thực thi Node (JSConf Europe, 2009).
Nói một cách đơn giản, môi trường thực thi Node là một ứng dụng được tạo bằng C++ cho phép người dùng thao tác với các file trên máy tính. Đồng thời, người sáng lập ra nó, Dahl cũng đã chọn JavaScript làm giao diện lập trình cho Node runtime, và trở thành tiền đề để cái tên Node.js đã ra đời và tồn tại cho đến ngày nay (Dahl, 2009). Dù môi trường Node được tạo ra tương tự như cách tạo ra môi trường trình duyệt, nhưng xét về tổng thể có nhiều khả năng để chúng ta có thể tạo ra một máy chủ web từ nó, mặt khác, viết phần Backend của một ứng dụng bằng JavaScript một cách dễ dàng hơn.
Dù cách thức hoạt động chính xác của Node runtime là một bài toán khá hóc búa song không thể phủ nhận việc JavaScript đã thật sự mang lại cho Node một lợi thế rất lớn khi chạy máy chủ, đọc và ghi file. Bên cạnh đó, tốc độ của Node JS cũng đã góp công lớn trong việc tạo ra các ứng dụng và công cụ web vô cùng hiệu quả đối với con người.
Tại sao JavaScript được chọn cho Node runtime?
Để trả lời cho câu hỏi này, chúng ta sẽ giả sử trường hợp yêu cầu Node ghi thông tin người dùng vào cơ sở dữ liệu. Sau khi tiếp nhận yêu cầu, Node sẽ gửi thông tin đến cơ sở dữ liệu và trong khi dữ liệu đang được ghi vào cơ sở dữ liệu, Node sẽ không đợi nó mà thay vào đó, để tận dụng thời gian thì nó sẽ chuyển sang tác vụ tiếp theo trong danh sách. Cho đến khi cơ sở dữ liệu quay trở lại Node, nó sẽ tiếp tục và thực hiện hành động thích hợp, như vậy thì dễ dàng thấy rằng thuộc tính đơn này đã giúp chúng ta tạo các ứng dụng máy chủ nhanh hơn và hiệu quả hơn.
Trong một số các trường hợp khác, Dahl cũng đã đề cập đến việc chọn JavaScript vì nó cho phép gọi lại và có tùy chọn cung cấp các hàm dưới dạng tham số hàm. Dựa trên những tính năng vượt trội như vậy, JavaScript hoàn toàn có đầy đủ cơ sở để trở thành ngôn ngữ duy nhất và khi đem so với các ngôn ngữ khác như PHP, Java và Python thì nó có thể thực hiện các thao tác đọc, ghi nhanh hơn nhiều khi sử dụng một luồng duy nhất, đặc biệt là khi xét đến việc Java và JavaScript là hai ngôn ngữ hoàn toàn khác nhau.
Node Js được sử dụng để làm gì?
Nhìn chung, Node được sử dụng để xây dựng các ứng dụng phía máy chủ tuy nhiên đây mới chỉ là kế hoạch ban đầu. Song hành cùng sự tiến bộ của công nghệ theo thời gian, nhà phát triển đã tìm ra thêm nhiều cách mới để sử dụng Node và dưới đây là một số trường hợp nổi bật.
- Node giống như một ứng dụng Fullstack
Đây được coi là cách sử dụng tốt nhất của Node JS và cũng là lý do tại sao nhiều người lựa chọn để có thể xây dựng các ứng dụng web full-stack. Đánh giá một cách khách quan, Node rất tốt cho việc xây dựng tất cả các loại ứng dụng web. Thậm chí, chúng ta còn có thể tạo ra các mạng xã hội với nó, chẳng hạn như bản sao của Twitter và Reddit, hỗ trợ tạo ra các ứng dụng SaaS, ứng dụng trò chuyện và nhiều trang web khác nhau.
Với Node, người dùng dễ dàng tạo phần Backend bằng cách sử dụng một Framework như Express JS và xây dựng giao diện. Không chỉ giới hạn trong việc tạo các ứng dụng web, chúng ta còn có khả năng tạo phần Backend của máy chủ cho bất kỳ loại ứng dụng nào.
- Node giống như Backend API
Một cách sử dụng phổ biến khác của Node JS là tạo phần Backend của bất kỳ loại ứng dụng nào. Chúng ta sử dụng nó để tạo một ứng dụng trên Android hoặc iOS, xây dựng giao diện người dùng và sau đó tạo máy chủ API bằng Node.js. Bằng cách làm này, Node sẽ được phát huy khả năng để tạo các API REST có thể được sử dụng trên bất kỳ loại giao diện người dùng nào và thậm chí có thể tạo một ứng dụng dành cho máy tính để bàn bằng Java hoặc C ++, được Node để xử lý các điểm cuối của máy chủ.
- Node Js được sử dụng với Frontend
Là một nền tảng phía máy chủ, sẽ thật ngang trái nếu Node JS được nhiều người ưa chuộng hơn Frontend. Tuy nhiên, sử dụng Node trong Frontend không thực sự có nghĩa là chúng ta đang chạy Node.js trên trình duyệt. Tổng thể có thể thấy Node rất tốt khi đọc và ghi rất nhiều tệp trong một khoảng thời gian ngắn, song song với việc khai thác tính năng ấy là các nhà phát triển đã sử dụng tính năng này để xây dựng rất nhiều công cụ Frontend. Tính đến thời điểm hiện nay, hầu hết các công cụ phổ biến trong phát triển giao diện người dùng đều được xây dựng và chạy bởi Node JS.
Ví dụ: Webpack là một công cụ phổ biến để giảm thiểu các file JS và CSS. Nó thực hiện điều này một cách nhanh chóng bằng cách sử dụng Node và điều tương tự cũng xảy ra với các công cụ khác như babel, gulp, Browserify và nhiều công cụ khác. Đây cũng là lý do duy nhất tại sao chúng ta phải tải xuống và cài đặt Node ngay cả khi đang làm việc với Frontend bằng React hoặc Angular. Hiện tại, Node JS đã có ở khắp mọi nơi khi nói đến việc xây dựng các ứng dụng web và ngay cả khi không xây dựng một ứng dụng web, chúng ta vẫn có thể gặp phải các công cụ được xây dựng bằng Node.
Ưu điểm của việc học Node Js
Nếu định xây dựng một ứng dụng web thì Node JS sẽ là một “hành trang” tuyệt vời dành cho những bạn đang nung nấu một sản phẩm của riêng mình. Nhìn chung, lợi thế lớn nhất của việc học Node là chúng ta có thể chuyển các kỹ năng của mình từ Frontend sang Backend và ngược lại. Thậm chí, nếu biết cách sử dụng JavaScript để xây dựng các ứng dụng phía máy chủ thì đa số mọi người sẽ thấy dễ dàng hơn khi chuyển đổi sang Frontend. Bên cạnh đó, khi biết cách làm việc với các Frontend Frameworks như React và Vue thì chúng ta sẽ thấy việc xây dựng các Backend API dễ dàng hơn vì nó cùng ngôn ngữ và hoàn toàn có thể sử dụng lại mã hiện có của mình khi cả hai đầu đều sử dụng JavaScript.
Hy vọng thông qua những kiến thức trên, các bạn sẽ hiểu hơn vềNode JS cũng như những tính năng ưu việt của nó không chỉ dừng lại ở ngôn ngữ hay công cụ đơn thuần.
Bộ môn CNTT
Cao đẳng FPT Mạng cá cược bóng đá Hà Nội
