Theo công bố của bộ GD&ĐT, đề thi tốt nghiệp THPT quốc gia 2016 về cơ bản vẫn giữ ổn định như năm ngoái với 60% câu hỏi cơ bản và 40% câu hỏi có độ khó tăng dần. Như vậy, việc tham khảo cấu trúc đề thi 2015 sẽ là việc làm hữu ích giúp các thí sinh đạt điểm cao trong kỳ thi “vượt vũ môn” sắp tới.
Những đề xuất điều chỉnh cơ cấu đề thi
Theo PGS Đỗ Văn Dũng, Hiệu trưởng Đại học Sư phạm Kỹ thuật TP HCM, đề thi tốt nghiệp THPT năm nay nên tăng thêm lượng câu hỏi khó. Nguyên nhân dẫn tới sự thay đổi này là do đề thi năm ngoái hơi dễ, nhiều thí sinh đạt điểm cao khiến các trường gặp khó khăn trong việc xét điểm trúng tuyển.
Đồng tình quan điểm trên, thầy Dương Văn Cẩn, giáo viên Vật Lý trường THPT Việt Đức, Hà Nội cho rằng, nên thay đổi cơ cấu đề thi năm 2016 theo hướng 40% câu dễ và 60% câu khó.
Thầy Cẩn nhận định: “Ở môn thi Vật lý THPT quốc gia 2015, cả nước chỉ có 1 học sinh được điểm 10, quá nhiều học sinh trên 6 điểm. Phổ điểm để cạnh tranh vào đại học chỉ còn từ điểm 7 đến điểm 9. Phổ hẹp như vậy sẽ làm tăng tính may rủi, khó phân loại thí sinh”.
GS.TS Nguyễn Quang Kim, Hiệu trưởng Đại học Thủy Lợi cũng cho rằng, cần phân hóa tốt hơn, mở rộng phổ điểm xét tuyển đại học, tránh trùng điểm, khiến các trường đại học, cao đẳng khó tuyển sinh.
Kinh nghiệm để làm tốt bài thi THPT quốc gia 2016
Thầy Lê Bá Trần Phương phân tích, với đề thi môn Toán nên để cấu trúc 60% số câu hỏi dễ giúp thí sinh có nhiều cơ hội lấy điểm và 40% câu hỏi khó để phân loại thí sinh. Tuy nhiên, để đạt điểm số tối đa với số câu hỏi dễ, các thí sinh phải nắmvững kiến thức cơ bản để hoàn thành tốt phần thi này.
Về nội dung kiến thức, những câu hỏi trong đề thi vẫn là những dạng bài quen thuộc trong sách giáo khoa. Tuy nhiên, để giải được những câu hỏi này, ngoài kiến thức cơ bản, các thí sinh cũng cần phối hợp nhiều kỹ năng, phương pháp với nhau.
Ví dụ, thí sinh phải biết kết hợp kỹ năng giải phương trình với nhân liên hợp và phương pháp hàm số (câu số 9 đề thi THPT 2015).
Trong đề thi Vật lý THPT quốc gia vừa qua, trong kết cấu đề thi, số lượng câu hỏi về đời sống và thực tiễn đã tăng lên. Ví dụ: Câu hỏi xác định hiệu điện thế của mạng điện dân dụng Việt Nam, ứng dụng của sóng điện từ của trạm phát ở Hoàng Sa… Những câu hỏi này tuy không quá khó nhưng lại yêu cầu thí sinh cần biết liên hệ thực tiễn trong quá trình học để xử lý đề bài.
Bên cạnh đó, đề thi cũng xuất hiện nhóm câu hỏi mang tính vận dụng cao hơn, ví dụ như bài toán đọc dữ kiện liên quan đến đồ thị. Để xử lý dạng bài này, thí sinh cần hiểu được bản chất hiện tượng và rèn luyện nhiều hơn các bài toán về đồ thị.
Một điểm khác biệt nữa trong đề thi tốt nghiệp THPT 2015 môn Vật lý là trong đề thi có hỏi và yêu cầu vận dụng cả những kiến thức cơ bản từ lớp 10, 11 thay vì chỉ yêu cầu kiến thức tập trung ở lớp 12 như thời gian trước đây.
Với môn Hóa học, đề thi THPT quốc gia 2015 có nhiều thay đổi về bố cục câu hỏi và dung lượng kiến thức. Theo thầy Vũ Khắc Ngọc, người có nhiều bài giảng online về môn học này, trong đề thi năm 2015, thứ tự các câu hỏi được sắp xếp từ dễ đến khó, số lượng câu hỏi dễ trong tăng lên giúp thí sinh thuận lợi về tâm lý khi làm bài. Tuy nhiên, sự điều chỉnh này điều này cũng dễ dẫn đến sự chủ quan và mất tập trung của các thí sinh với những câu hỏi khó nằm ở cuối đề.
Ngoài ra, thầy Ngọc còn cho biết, trong đề thi Hóa học năm 2015, các kiến thức, câu hỏi khó chỉ tập trung ở lớp 12 thay vì trải đều cả 3 năm phổ thông như trước đó, các câu hỏi tương ứng các chất trong đời sống cũng đã được thêm vào các đề thi.
Về đề thi Ngữ văn, tiến sĩ Phạm Hữu Cường đã chỉ ra những lưu ý dành cho các thí sinh trong quá trình làm bài. Theo tiến sĩ Cường, trong đề thi THPT quốc gia 2015, số lượng câu hỏi về thời sự và đời sống xã hội tăng lên, các thí sinh cần tập trung phần đọc hiểu văn bản và nghị luận xã hội.
Với sự thay đổi trong yêu cầu của đề bài, ở phần đọc hiểu, thay cho yêu cầu tái hiện, trong bài làm yêu cầu thí sinh cần có thêm kiến thức về nhận biết, thông hiểu, vận dụng. Câu hỏi nghị luận văn học được rút từ 5 điểm xuống chỉ còn 4 điểm.
Tiến sĩ cũng lưu ý , để giành điểm tối đa phần đọc hiểu, các thí sinh cần nắm vững kỹ năng đọc hiểu văn bản,kiến thức tiếng Việt và tập làm văn, phải trả lời trực tiếp đề bài theo tiêu chí đúng, đủ, ngắn gọn.
Để làm bài tốt nhất, các thí sinh cần tham khảo cách phân bố thời gian làm bài hợp lý: Phần đọc hiểu: 30 – 40 phút; Phần nghị luận xã hội: 50 – 60 phút; Phần nghị luận văn học: 80 – 90 phút.
Với môn thi Tiếng Anh, cô giáo Nguyệt Ca, giáo viên dạy tiếng Anh, đề thi môn này ở mức trung bình, khó hơn đề thi tốt nghiệp và dễ hơn khá nhiều so với đề thi đại học hàng năm. Phần câu dễ của đề bám khá sát kiến thức SGK. Các câu khó cũng không quá “đánh đố” mà chủ yếu rơi vào phần kiểm tra kĩ năng đọc hiểu. Một số phần kiến thức mà học sinh sợ như thành ngữ, cụm động từ, cụm giới từ… cũng đều rơi vào các cụm từ quen thuộc, hoặc có một số từ xung quanh để đoán nghĩa.
Phổ điểm học sinh có thể đạt: khoảng 30% số câu rất dễ, rơi vào các điểm ngữ pháp – từ vựng quen thuộc để học sinh học lực yếu – trung bình có thể dễ dàng đạt được. Số câu trung bình chiếm khoảng 40% và mức khó chủ yếu rơi vào dạng bài đọc hiểu (2 bài) và một số câu trong phần viết lại câu.
Trong đề có 2 câu nhắc đến bệnh dịch MERS và “kình ngư” Ánh Viên, đều là các sự kiện vừa xảy ra trong vòng 1 tháng gần kỳ thi. Phần đọc hiểu cũng là các vấn đề đang nóng bỏng của thế giới nói chung, giúp học sinh bổ sung thêm kiến thức xã hội.
Đánh giá về đề thi môn Sinh học 2015, nhiều giáo viên và thí sinh cho rằng đề dài và khó hơn đề thi mọi năm, đồng thời cũng khó hơn đề minh họa. Thầy Bùi Hữu Bến, giáo viên dạy môn Sinh học trường THPT Nam Đông Quan (Thái Bình) nhận định: Về cơ bản, đề môn Sinh học năm 2015 dài, độ khó cao hơn hẳn so với đề thi các năm trước đó. Học sinh trung bình khá chỉ có khả năng làm được khoảng 20 – 25 câu, các câu còn lại yêu cầu tư duy cao.
Phần lý thuyết chỉ có một vài câu dễ, một số câu dài và khó. Phần bài tập, tỷ lệ câu hỏi về dạng đếm câu đúng sai nhiều hơn hẳn so với đề thi đại học những năm trước. Dạng bài này đưa ra rất nhiều dữ kiện, đòi hỏi thí sinh phải đếm và nhận định được có bao nhiêu câu đúng sai. Chỉ cần nhầm lẫn một câu, bài tập đó coi như không có điểm. Ngoài ra, có thêm phần câu hỏi liên quan kiến thức thực hành.
